26/01/2012

ORFEO


Ode a Orfeu
Pai e señor deus do encantamento
e da armonía: puxeche orde
no mundo e tenrura no noso
fleve corazón salvaxe e bárbaro.
Non teño a tua inefabel lingoaxe
sen palabras. Poño, no teu altar
sagrado, estes soídos duros,
sen concerto,
como informes seixos sen luír.
Ampárame. Concédeme o teu favor:
o son divino da tua lira para
que poida amansar e humanizar
á fera feroz que levo dentro.

Manuel María, As lúcidas lúas do outono, ed. Vía Láctea, Oleiros, 1988

 

23/01/2012

ETAPA CLÁSICA

Cronoloxía: século V e parte do s. IV a.C. (500-323 a.C.)

A partir do século V a.C. e ata a morte de Alexandre Magno, no ano 323 a.C., a Grecia antiga vive o esplendor da súa civilización. Unha serie de circunstancias, sobre todo a victoria nas Guerras Médicas, favorecieron que Atenas adquirise un papel preponderante no aspecto militar, económico e político sobre as demais poleis. 

Reconstrución da Acrópole
  • Instauración do réxime democrático con CLÍSTENES, quen agrupou aos cidadáns non segundo a súa liñaxe ou fortuna, senón polo seu lugar de nacemento.
  • Nos primeiros anos do século V teñen lugar as GUERRAS MÉDICAS (490-480 a.C.) contra os persas, que conquistaran algunhas das colonias gregas de Asia Menor e entorpecían o comercio das poleis gregas coas súas colonias. Destacan a batalla de Maratón e a das Termópilas.
  • Creación da LIGA DÉLICA, confederación de 200 cidades gregas para facer fronte ao imperio persa, cun compromiso de aportación militar e económica. Tiña a illa de Delos como sede. Dado o protagonismo que Atenas obtivo na Liga, esta transformouse nun imperio onde todas as cidades lle pagaban un tributo.
  • PENTECONTECIA, período de 50 anos de paz (do 480 ao 430 a.C.) nos que Atenas acadou o seu máximo esplendor, destacando a época de Pericles que representa o Século de Ouro da cultura grega. Pericles reforzou os principios democráticos ampliando as atribucións das distintas institucións, e dispuxo retribuír economicamente aos cargos públicos o que facilitou o acceso aos mesmos a todo tipo de cidadáns.
  • Desenvolvemento do teatro que formaba parte da vida das polis e estaba  ligado ás festas que ali se celebraban e aos edificios que se construían. Destacan Esquilo, Sófocles e Eurípides na traxedia, e Aristófanes na comedia.
  • Desenvolvemento do pensamento filosófico (Sócrates, Platón e Aristóteles)
  • Desenvolvemento da arte, coa reconstrución da Acrópole
  • GUERRA DO PELOPONESO entre Atenas e Esparta e os seus respectivos aliados.

19/01/2012

CIVILIZACIÓN CRETENSE


Cronoloxía: auxe do 2000 ao 1600 a.C.
Características:
-pobo de mercaderes, industriais, agricultores e mariñeiros. Destacan no traballo de metais preciosos e exportan xoias e armas.
-monarquía burocrática e centralista.
-edificaron cidades sen amurallar  con palacios con patios interiores, cunha distribución laberíntica. Destacan  CNOSO e FESTO.
-arte: 
      .sobresae a columna de madeira pintada con fuste máis estreito na base e cun capitel que será o precursor do estilo dórico.
      .os frescos dos palacios mostran  temas de inspiración naturalista e escenas da vida cotiá.
      .cerámica elegante no perfil e na decoración, primeiro xeométrica e logo de temática naturalista.
      .algunhas esculturas que representan a deusas (deusa das serpes)
-relixión: divindades femininas obxecto dun culto doméstico.
-escritura:
      .escritura silábica, LINEAL  A, aínda sen descifrar, en taboíñas de arxila.
      .disco de Festo: disco de terracota impreso por ambos lados, cunha serie de selos de pedra que forman unha espiral con 45 símbolos. É a mostra máis antiga de texto escrito e está sen descifrar.
Fin: a destrución de Cnoso e a caída da civilización minoica coincidiron co comenzo do período máis próspero da civilización micénica, o que suxire que en parte foron os micénicos os causantes do seu declive. Só en parte porque na illa de Thera (a 110 km)  tivo lugar unha das maiores erupcións volcánicas da prehistoria recente, cara ao ano 1627 a.C., causando un xigantesco maremoto. Outra teoría sostén que a erupción de Thera podería ser a inspiración principal da lenda da Atlántida
Fontes:
a)    Arqueoloxía:
.Arthur Evans: a principios do s.XX desenterrou o palacio de Cnoso
                .unhas 3000 taboíñas de arxila
b)      Mitoloxía: lenda do Minotauro
Podedes ver vídeos sobre Creta, premendo AQUI.

13/01/2012

ETAPA ARCAICA

                                                                               kore, escultura arcaica
CRONOLOXÍA:
do 800 ao 500 [3 séculos: VIII, VII e VI a.C.]

A partir do século VIII a.C. a sociedade grega presenta uns caracteres máis definidos ao haber unha documentación máis abundante. Esta etapa, chamada arcaica, reflexa un mundo en constante transformación e creador de novas formas.

CARACTERÍSTICAS:
  • plenitude da polis, agrupación urbana autónoma e  autárquica cunha economía que se apoia, ademais de na agricultura e na gandaría, na industria e no comercio.      
  • desenvolvemento da industria e do comercio que crea novas fontes de riqueza.
  • nace unha burguesía que vai esixir cambios sociais ante a nobreza aristocrática.
  • aparece a figura do lexislador que formula as primeiras leis escritas.
  • aparece a figura do tirano que goberna "para o pobo pero sen o pobo".
  • aumento demográfico.  
  • expansión colonial polo Mediterráneo.
  • desenvolvemento da poesía épica (s.VIII a.C.)
  • xurdimento da poesía lírica (s. VII-VI a.C.)

ETAPA CLÁSICA

Como repaso do visto hoxe en clase, aqui vos deixo este slide sobre
O século V a. C.